Badania na Uniwersytecie Monash. Dieta przy zespole jelita drażliwego (IBS). Czym jest dieta low FODMAP?

Od lat Uniwersytet Monashw w Melburne oferuje szkolenia dla dietetyków i lekarzy z zakresu diety low FODMAP . Nie bez powodu to właśnie naukowcy tamtejszego Wydziału Gastroenterologii  uchodzą za najlepszych specjalistów w tej dziedzinie. Od 2005 roku dzięki zdefiniowanej przez nich grupie związków występującej w żywności, specjaliści na całym świecie poznali źródło nasilania się objawów zespołu jelita drażliwego (IBS). Związki te określono akronimem FODMAP oznaczającym „fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole”.

Jakie grupy produktów są wskazane na diecie low FODMAP?

Po przebadaniu wielu grup produktów spożywczych pod kątem obecności związków, naukowcy wskazali czego unikać przy zespole jelita wrażliwego (IBS). Jednocześnie obszerne badania pozwoliły na opracowanie specjalistycznej diety low FODMAP dedykowanej osobom z zespołem jelita drażliwego. Znajdują się w niej produkty o niewielkiej zawartości FODMAPs, takie jak: 

• Owoce: banany, pomarańcze, kiwi, cytryna, limonka, winogrona, truskawki, maliny, jagody, borówki, melon, grejpfrut, karambola, ananas. 
• Substancje słodzące: syrop klonowy, cukier trzcinowy, biały cukier, glukoza, stewia, aspartam.
• Mleko i produkty mleczne bez laktozy, ser szwajcarski, cheddar, parmezan, mozzarella, brie, camembert, mleko migdałowe, kokosowe, ryżowe, masło, sorbety. 
• Warzywa: marchew, seler, sałata, pomidory, kukurydza, dynia, szczypiorek, papryka, kabaczek, bakłażan, cukinia, ogórek, kapusta chińska, bataty, kiełki bambusa.
• Produkty zbożowe: produkty zbożowe bezglutenowe np. z prosa, ryżu, brązowego ryżu, owsa, amarantusa, kwinoa, kukurydzy, sago, kasza gryczana.
• Orzechy i nasiona: orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne, pekan, piniowe, makadamia, ziarna sezamu, pestki dyni, nasiona słonecznika.

Przebieg diety low FODMAP

Podjęcie się przejścia na dietę low FODMAP trzeba traktować jak okres leczenia, a nie dietę na całe życie. Na 6- tygodni eliminujemy z diety produkty o wysokiej zawartości FODMAPs takie jak: 

• Bogate w fruktozę: owoce (jabłka, gruszki, arbuz, mango, brzoskwinie, owoce z puszki w syropie, owoce suszone, soki owocowe), miód, słodycze, bogaty w fruktozę syrop kukurydziany, syrop z agawy.
• Bogate w laktozę: mleko i przetwory mleczne (mleko, jogurty, mleko kondensowane, mleko w proszku, twaróg, maślanka, ser mascaropne, ricotta, lody, bita śmietana, kwaśna śmietana).
• Będące bogatym źródłem oligosacharydów: warzywa ( szparagi, buraki, brokuły, kiełki brokuła, kapusta, karczochy, patisony, por, koper włoski, cebula, czosnek, groszek, okra), zboża (pszenica, jęczmień, ryż jedzone w dużych ilościach), rośliny strączkowe (ciecierzyca, soczewica, czerwona fasola), orzechy (pistacje, nerkowce).
• Bogate w poliole: owoce (jabłka, morele, wiśnie, liczi, brzoskwinie, gruszki, śliwki, arbuz, śliwki suszone), warzywa ( awokado, kalafior, grzyby), słodycze (gumy do żucia), słodziki (sorbitol, mannitol, ksylitol, maltitol).

Następnie po kilku tygodniach diety rozpoczyna się proces ponownego wprowadzania  poszczególnych produktów do diety. Pozwala to osobom z zespołem jelita drażliwego na określeniu indywidualnego progu tolerancji dla każdy z nich. Po zakończeniu się całego procesu osoba dotknięta tym schorzeniem zna konkretnie produkty z grupy FODMAP wywołujące w jej przypadku nasilenie objawów IBS. 

Zasady

Podjęcie decyzji przez osobę zmagającą się z zespołem jelita drażliwego o przejściu na dietę low FODMAP musi poprzedzić konsultacja z lekarzem. Niezbędna jest także stała kontrola ze strony specjalisty nad procesem przechodzenia przez kilka tygodni samej diety oraz przy wprowadzaniu poszczególnych produktów po jej zakończeniu. 

Trzeba pamiętać, że jest to dieta pomagająca poznać działanie naszego organizmu, dlatego istotna jest świadoma decyzja o jej podjęciu i specjalistyczna pomoc w tym zakresie.